English

Dychmygwyr y Cyfryngau Cymdeithasol

Illustration of a person standing in front of a giant smartphone screen, holding balloon strings with social media icons like a heart, speech bubble, bookmark and play symbol. The person is wearing a star-patterned shirt and looks confident. Darlun o berson yn sefyll o flaen sgrin fawr ffôn clyfar, yn dal llinynnau balŵn gyda symbolau cyfryngau cymdeithasol fel calon, swigen sgwrs, nod tudalen ac eicon chwarae. Mae’r person yn gwisgo crys gyda phatrwm sêr ac yn edrych yn hyderus.

Mae Dychmygwyr y Cyfryngau Cymdeithasol yn defnyddio platfformau fel Pinterest, Instagram a Facebook i greu syniadau am wersi newydd a gafaelgar neu i greu adnoddau ar gyfer eu myfyrwyr.

Yn nodweddiadol maen nhw’n:

  • Hoff o archwilio ac arbrofi.
  • Creu profiadau fel math o adnodd.
  • Hyderus yn ddigidol.
  • Agored i arweiniad, ysbrydoliaeth a syniadau gan ymarferwyr eraill i wella eu harferion dysgu.

Eu hadnoddau arferol

Mae Dychmygwyr y Cyfryngau Cymdeithasol yn ymarferwyr sydd â chysylltiadau da ac sy’n dibynnu’n drwm ar rwydweithiau cymdeithasol a chymunedau ar-lein i ysbrydoli, i gadw’n gyfredol ac i rannu arferion da. Maen nhw’n ystyried platfformau fel Instagram, grwpiau Facebook, Pinterest, TikTok ac X (Twitter) yn elfennau allweddol o’u taith i ddarganfod adnoddau – ac yn aml yn eu gwerthfawrogi i’r un graddau â platfformau ffurfiol fel Hwb neu Twinkl, neu’n eu ffafrio dros y rheini, hyd yn oed.

Yn hytrach na chwilio am adnoddau statig, maen nhw’n chwilio am syniadau, am ffyrdd o ddechrau gwersi, ac am enghreifftiau o’r hyn sydd wedi gweithio mewn dosbarthiadau eraill. Maen nhw’n cael eu cymell gan gynnwys sy’n ffres, yn weledol ac yn afaelgar – gan ffafrio teithiau tywys ar fideos, syniadau cryno, ac arddangosfeydd esthetig dros lyfrgelloedd adnoddau ffurfiol.

Er bod Hwb, TES, Twinkl a BBC Teach yn dal yn rhan o’u pecyn gwaith, caiff y platfformau hyn eu defnyddio i ategu neu adeiladu ar y syniadau y maen nhw wedi’u darganfod ar y cyfryngau cymdeithasol.

Roedd y platfformau cyffredin y cyfeiriwyd atyn nhw’n cynnwys:

  • Instagram (athrawon yn rhannu arddangosfeydd, gweithgareddau a syniadau o’r dosbarth).
  • Pinterest (ysbrydoliaeth weledol ar gyfer gwersi).
  • Grwpiau Facebook (rhannu adnoddau cymunedol a datrys problemau).
  • TikTok (syniadau creadigol a sut i ennyn diddordeb dysgwyr).
  • Twitter/X (rhwydweithiau dysgu proffesiynol a dolenni i flogiau/adnoddau).

Heriau cyffredin

Yr her fwyaf i Ddychmygwyr y Cyfryngau Cymdeithasol yw trosi ysbrydoliaeth yn adnoddau ymarferol sy’n barod ar gyfer y dosbarth. Syniadau yw llawer o’r cynnwys sy’n cael ei rannu ar y cyfryngau cymdeithasol, yn hytrach nag adnoddau sy’n ddefnyddiol ar unwaith. Mae hynny’n golygu bod angen amser ac arbenigedd sylweddol i’w haddasu ar gyfer eu dysgwyr, y cyd-destun neu ofynion y cwricwlwm.

Disgrifiwyd y rhwystredigaeth o fynd i dyrchu’n ddiddiwedd – colli amser wrth sgrolio’n ddi-ben-draw neu neidio rhwng apiau a phlatfformau yn chwilio am rywbeth addas. Mae hi hefyd yn anodd llywio drwy’r swmp enfawr o gynnwys sydd ar gael ar-lein, yn ogystal â delio â’r ansawdd amrywiol, y diffyg cysylltiad â’r Cwricwlwm i Gymru, a’r prinder adnoddau dwyieithog neu gyfrwng Cymraeg.

Ymhlith heriau eraill mae:

  • Diffyg fersiynau y gellir eu golygu o adnoddau ar-lein.
  • Anwybodaeth am hawlfraint neu ganiatâd i addasu cynnwys.
  • Anhawster wrth drosi syniadau cyfrwng Saesneg i gyd-destun y Gymraeg neu’r cwricwlwm.
  • Dod o hyd i syniadau o ansawdd da sy’n cefnogi ethos y Cwricwlwm i Gymru.
  • Pwysau i ddilyn y tueddiadau diweddaraf ar y cyfryngau cymdeithasol, a’r rheini’n gallu newid yn gyflym.

Cyfleoedd ac argymhellion

Er mwyn cefnogi Dychmygwyr y Cyfryngau Cymdeithasol yn well, dylai platfformau adnoddau ganfod ysbrydoliaeth yn fformatau’r cynnwys, yn y dulliau darganfod, ac yn y dulliau rhannu cymunedol sy’n nodweddiadol o’r cyfryngau cymdeithasol. Mae’r defnyddwyr hyn yn gwerthfawrogi platfformau sy’n teimlo’n ddynamig, yn greadigol ac yn ddynol – nid fel llyfrgelloedd statig.

Mae’r argymhellion yn cynnwys:

  • Byrddau ysbrydoliaeth neu ffrydiau syniadau (yn debyg i gynlluniau Pinterest neu Instagram).
  • Amlygu syniadau o’r dosbarth sy’n dymhorol neu’n dilyn y tueddiadau diweddaraf.
  • Creu templedi hyblyg sy’n weledol ac yn hawdd eu haddasu.
  • Cynnig pecynnau adnoddau y gellir eu personoli ar unwaith (ffontiau, iaith, delweddau).
  • Fideos esboniadol neu gynnwys ar ffurf stori sy’n dangos adnodd ar waith.
  • Nodweddion i gadw, pinio neu ddilyn crewyr penodol o fewn platfform.
  • Arddangos enghreifftiau Cymraeg neu addasiadau dwyieithog.
  • Datblygu systemau chwilio sy’n blaenoriaethu themâu fel ennyn diddordeb, creadigrwydd a rhyngweithio.
  • Darparu canllawiau am arferion da i addasu adnoddau’n foesegol o’r cyfryngau cymdeithasol o fewn cyd-destun y Cwricwlw